Verschillende soorten sondevoeding

Net zoals er veel verschillende mogelijkheden zijn om sondevoeding toe te dienen, zijn er ook erg veel verschillende soorten voedingen. Welke voeding voor jou en jouw ziektebeeld geschikt is, wordt altijd door je arts of diëtist bepaald.

Soort sondevoeding

Sondevoeding is vloeibare voeding die per sonde, rechtstreeks in de maag, duodenum of jejunum toegediend kan worden. Sondevoeding kan in twee groepen gedeeld worden: Polymere en Monomere voeding. Beide voedingen bevatten, mits er voldoende van wordt toegediend, de gemiddelde dagelijkse behoefte aan voedingsstoffen en energie. De voedingen bevatten ook alle nodige vitamines, mineralen en sporenelementen. Dat de voeding in twee groepen, polymeer en monomeer, verdeeld kan worden, heeft te maken met de vorm waarin eiwitten, vetten en koolhydraten in de voeding voor komen.

Polymere sondevoeding

De eiwitten, vetten en koolhydraten in polymeren sondevoeding zijn nog geheel intact, de moleculen zijn dus nog van ware grote. Polymere voeding wordt voorgeschreven aan mensen, bij wie een normale vertering en resorptie (opname) aanwezig is, dus mensen waarvan het verteringsstelsel nog goed functioneert.

Monomere sondevoeding

Bij monomere sondevoeding zijn de eiwitten, vetten en koolhydraten al voor verteerd, dat wil zeggen dat de moleculen heel erg verkleind zijn. Dit maakt dat de voeding makkelijker door het lichaam opgenomen en verteerd kan worden. Monomere sondevoeding is geschikt voor patiënten met verterings-en/of resorptiestoornissen. Er is nog een speciale groep van de monomere voedingen, namelijk de oligomere voedingen. Deze voeding bestaat net als de monomere voeding uit eiwitten, koolhydraten en vetten die al voor verteerd zijn maar bij oligomere voedingen zijn de moleculen minder klein.
In deze twee categorieën zijn er ook weer allerlei verschillende voedingen met een andere samenstelling en voor verschillende doelgroepen:

Voeding met een (erg) verhoogd eiwit gehalte

Deze voeding wordt voorgeschreven bij mensen met metabole stress, dat wil in het kort zeggen dat je lichaam een tekort aan eiwitten heeft. Mensen die ziek zijn, breken meer eiwitten af dan gezonde mensen. Je lichaam heeft dan extra eiwitten nodig om herstel te “versnellen” en het tekort aan eiwitten aan te vullen. Voeding met een erg verhoogd eiwit gehalte wordt vaak voorgeschreven aan mensen:

• Bij wie eiwit inname onvoldoende is;
• Bij wie eiwit behoefte groter is, door ziekte of operatie;
• Of waarbij er sprake is van afname van de spierkracht.

Voeding met een verhoogd eiwit gehalte en arginine

Net als voeding met een erg verhoogd eiwit gehalte, wordt deze voeding voorgeschreven bij mensen met een tekort aan eiwitten. Deze voeding bevat ook arginine, dit is een groeihormoon dat zorgt voor:

• Het opbouwen en het onderhoud van spieren;
• De vorming van sterke botten;’
• Het reguleren van het metabolisme door vet te verbranden;
• Het reguleren van de bloedsuikerspiegel.

Voeding met een verhoogd eiwit gehalte en arginine wordt vaak voorgeschreven bij mensen met doorligwonden (Decubitis).

Semi-elementaire en vetarme voeding

Deze voeding wordt vaak voorgeschreven bij mensen met ernstige vertering– en/of absorptiestoornissen, waarbij (vaak) intacte voedingsstoffen niet worden verdragen. Semi-elementair en vet arme voeding, is een licht verteerbare sondevoeding. Een deel van de voeding is al voor verteerd, dit betekend dat de eiwitten al zijn gesplitst waardoor de voeding makkelijker op te nemen is door het lichaam.

Voeding  met een normaal of verhoogd energie gehalte

Sondevoeding met een normaal of verhoogd energie gehalte, wordt vaak voorgeschreven bij patiënten waarbij het voeden via de normale weg niet of moeizaam gaat en bij patiënten die door ziekte extra voeding nodig hebben. In deze voeding zitten alle voedingsstoffen die iemand per dag nodig heeft. In de voeding met een verhoogd energie gehalte, zitten extra veel calorieën, deze voeding wordt vaak voorgeschreven, bij mensen:

• met ernstige ondervoeding;
• met COPD;
• Cystic Fibrosis;
• oncologische aandoeningen.

Complete voeding met een verlaagd energie gehalte

Deze voedingssamenstelling wordt vaak voorgeschreven bij patiënten voor wie complete voeding wel vereist is, maar het volume van de voeding zo klein mogelijk moet zijn. De groep patiënten die vaak met deze voeding in aanmerking komt, zijn patiënten:

• met een zeer lage energie behoefte;
• met een lage behoefte aan vocht, of een vocht beperking.

Geconcentreerde voeding met een normale energie en eiwitgehalte

Als men een vochtbeperking heeft maar de voedingsbehoefte normaal is, wordt er vaak voor deze samenstelling van voeding gekozen. Ook patiënten met hart-, lever- en nierfalen krijgen dit vaak voorgeschreven.

Voeding op soya basis

Bij patiënten die een lactose intolerantie of een koemelkallergie hebben, wordt voeding op soya basis voorgeschreven. Deze voeding bevat alle dagelijks benodigde voedingsstoffen, maar geen koemelk.

Vezelrijke of vezelarme voeding

De meeste van bovenstaande samenstellingen van voeding, kunnen zowel met als zonder vezels. Voeding met vezels is vaak zwaarder, maar heeft als voordeel dat het de darmwerking stimuleert en de kans op obstipatie kleiner maakt.