Jejunumstomie

Als het voeden rechtstreeks in de maag en het gebruik van een gastroscoop beiden niet mogelijk zijn, wordt er een katheter (sonde) met een kleine operatie rechtstreeks in de dunne darm geplaatst. Dit noemt men een jejunumstomie. Er zijn verschillende redenen om deze sonde te plaatsen:

• Voeding via de maag is niet mogelijk;
• Vertraagde maaglediging;
• Obstructies in bovenste deel van het maag-darmkanaal. 

Het krijgen van een Jejunumstomie

Er is besloten om een Jejunumstomie te plaatsen, als het goed is heeft je arts hier al het een en ander over verteld. Wat hieronder beschreven staat kan per patiënt en situatie verschillen, het is daarom belangrijk om met je eigen arts goed kort te sluiten wat voor jou van belang is.

Nadat je met je arts besproken hebt om een Jejunumstomie te laten plaatsen, zal er ook een afspraak voor je gemaakt worden bij de diëtiste en soms ook bij de transferverpleegkundige. De diëtiste zal met je bespreken welke sondevoeding je gaat gebruiken en hoeveel je hiervan nodig zult hebben. Ook als je al onder een diëtiste staat, zal er (opnieuw) gekeken worden of er wat gewijzigd moet worden aan jouw voeding.

De transferverpleegkundige zal allerlei dingen voor je regelen, zoals het aanvragen van de sondevoeding, de voedingspomp en andere benodigde materialen. Niet in alle ziekenhuizen wordt er een transferverpleegkundige ingeschakeld, soms worden de sondevoeding en benodigdheden ook door de diëtiste zelf aangevraagd. Er zal ook met je besproken worden, of je na het plaatsen van de sonde thuishulp nodig hebt voor de verzorging en het aansluiten van de voeding. Voor de ingreep zal er waarschijnlijk ook eerst een afspraak gepland worden bij de chirurg die de ingreep gaat uitvoeren, hij zal je dan uitleggen wat de bedoeling is. Ook krijg je te horen hoe lang je na de ingreep in het ziekenhuis moet blijven. Vaak mag je na 2 à 3 dagen weer naar huis. Dit verschilt echter per situatie, ziekenhuis en het verloop van de ingreep.

Voorbereidingen voor de ingreep

Het is belangrijk dat je helemaal nuchter bent op de dag van de ingreep. Dat betekent dat je vanaf middernacht voor de ingreep niet meer mag eten, drinken of roken. Het zou kunnen dat je de dag voor de ingreep al wordt opgenomen, dit verschilt echter per ziekenhuis.

De ingreep

Op de afdeling krijg je een operatie jasje aan. Als het zover is en je naar de operatie afdeling kunt, word je per bed door een van de verpleegkundigen daar naartoe gebracht. Voordat je naar de operatiekamer gaat, worden er op die afdeling eerst nog allerlei voorbereidingen gedaan. Er zal een infuus bij je ingebracht worden, de bloeddruk wordt gemeten en je wordt aangesloten op een monitor waarop ze tijdens de operatie je hartslag goed in de gaten kunnen houden. Als dat allemaal klaar is en de chirurg zelf ook klaar is om aan de operatie te beginnen, word je naar de operatiekamer gereden. Hier moet je van het bed over schuiven op de operatietafel. Voordat de chirurg daadwerkelijk aan de operatie begint, zal hij alles nog eens rustig met je doornemen. Als hij hier mee klaar is, wordt de narcose via het infuus ingespoten en start hij de operatie.

De meest gebruikte techniek voor het plaatsen van een Jejunumstomie is de naaldkatheter-jejunostomie. Voor het inbrengen van de sonde wordt er een kleine snee (ter hoogte van de navel) gemaakt, door deze opening kan de chirurg de juiste plek voor de sonde bepalen. Als de plek voor de sonde bepaald is, wordt er een holle naald door de buikwand in de dunne darm gebracht, daarna haalt de chirurg door de holle naald een sonde en legt deze op de juiste plek in de darm. Eerst zal er een rubberen sonde geplaatst worden, dit is om de opening (fistel) naar de dunne darm goed te laten genezen. Omdat de sonde van rubber is, kan hij echter niet te lang in je lichaam blijven zitten. De sonde zal dan ook na 3 weken worden vervangen voor een siliconensonde.

Als de sonde in de dunne darm gelegd is, wordt hij met een of twee hechtingen bij de insteek opening (fistel) vastgezet. Hierdoor blijft de sonde de eerste weken goed op zijn plek en kan de opening naar de darm (fistel) goed gevormd worden. Daarna zal de chirurg de snee bij de navel gaan hechten en als dat allemaal klaar is wordt de insteek opening afgedekt met een gaasje en worden de laatste handelingen gedaan voordat je naar de uitslaapkamer wordt gebracht. De ingreep duurt in totaal ongeveer 30 min. Dat je de eerste tijd na de operatie pijn hebt is normaal, je hebt toch een operatie ondergaan en daarbij zit er iets lichaams-vreemds in je buik waar je lichaam aan zal moeten wennen. De pijn zal worden bestreden met pijnstilling. De dag na de operatie wordt er begonnen met het voeden via de Jejunumstomie. Als dit goed gaat en je jezelf weer redelijk kunt redden, mag je naar huis, vaak is dit na 2 à 3 dagen. Je krijgt een afspraak mee voor over ongeveer 3 weken voor het vervangen van de rubberen sonde en het verwijderen van de hechtingen. Van welk materiaal de sonde is gemaakt en wanneer hij vervangen moet worden, verschilt per ziekenhuis, ieder ziekenhuis heeft immers haar eigen beleid.

De verzorging van de Jejunumstomie de eerste week na plaatsing

Omdat in de eerste week na de ingreep de verbinding tussen de darm- en buikwand wordt gevormd, is het belangrijk dat je die week voorzichtig bent met douchen of in bad gaan. Ook is het belangrijk dat je de sonde de eerste week zo min mogelijk beweegt en dat je de sonde en de huid er omheen goed verzorgt. Als je geen thuishulp krijgt, zul je dit zelf moeten doen met een steriel gaasje met NACL of Sterilon. Je maakt de huid om de sonde voorzichtig schoon en legt er daarna een schoon (split) gaasje overheen dat je met een pleister vast maakt op de huid. Dit zul je in het ziekenhuis na de plaatsing, waarschijnlijk ook wel uitgelegd krijgen.

Klik hier voor informatie over de verdere verzorging.