Gastrostomie
Een gastrostomie wordt rechtstreeks in de maag geplaatst. Deze sonde wordt geplaatst bij patiënten waarbij het voeden via de maag nog wel mogelijk is maar het gebruik van een gastroscoop niet, door bijvoorbeeld een vernauwing in de slokdarm.
Het krijgen van een Gastrostomie.
Je arts heeft besloten om een Gastrostomie te laten plaatsen, als het goed is heeft hij hier al het een en ander over verteld. Wat hieronder beschreven staat kan per patiënt en situatie verschillen, het is daarom belangrijk om met je eigen arts goed te bespreken wat voor jou van belang is.
Na het gesprek met je arts, wordt er een afspraak voor je gemaakt bij de diëtisten/of een (voedings)verpleegkundige. Meestal zal de diëtist met je bespreken welk soort sondevoeding het beste is en de hoeveelheid die je gebruiken moet. Wanneer je al langer sondevoeding hebt, beoordeelt de diëtist regelmatig of de sondevoeding op soort of hoeveelheid aangepast moet worden.
De (transfer/voedings)verpleegkundige, regelt allerlei dingen voor je zoals het aanvragen van de sondevoeding, de voedingspomp en andere benodigde materialen. Dit verschilt echter per ziekenhuis want soms doet de diëtist dit ook zelf. Er zal ook met je besproken worden, of je na het plaatsen van de sonde thuishulp nodig hebt met de verzorging en het aansluiten van de voeding. Ook zul je waarschijnlijk eerst een afspraak krijgen bij de chirurg die de ingreep gaat uitvoeren, hij zal je dan verder uitleggen wat de bedoeling is. Je krijgt ook te horen hoelang je na de ingreep waarschijnlijk in het ziekenhuis moet blijven, dit verschilt per situatie, ziekenhuis en het verloop van de ingreep.
Voorbereidingen voor de ingreep
Het is belangrijk dat je helemaal nuchter bent op de dag van de ingreep. Je mag dan ook vanaf middennacht voor de ingreep niet meer eten, drinken of roken. Het kan zo zijn dat je de dag voor de ingreep al wordt opgenomen, dit verschilt echter ook per ziekenhuis.
De ingreep
Op de afdeling krijg je een operatie jasje aan. Als het zover is en je naar de operatie afdeling kunt, wordt je per bed door een van de verpleegkundigen daar naar toe gebracht. Voordat je naar de operatiekamer gaat, worden er op die afdeling eerst nog allerlei voorbereidingen gedaan. Er wordt een infuus ingebracht, je bloeddruk wordt gemeten en je wordt aangesloten op een monitor waarop ze tijdens de operatie je hartslag goed in de gaten kunnen houden. Als dat allemaal klaar is en de chirurg zelf ook klaar is, wordt je naar de operatiekamer gereden. Hier moet je van het bed over schuiven naar de operatietafel, krijg je nog een keer alles uitgelegd en wordt de narcose via het infuus ingespoten.
De meest gebruikte techniek voor het plaatsen van een Gastrostomie is de naaldkatheter-gastrostomie. Voor het inbrengen van de sonde wordt er tijdelijk een kleine snee in de buurt van de insteekplek voor de sonde gemaakt, door deze opening kan de chirurg de juiste plek voor de sonde bepalen. Op de plek waar de sonde komt te zitten, wordt een holle naald door de buikwand ingebracht. De chirurg haalt door deze holle naald een sonde en legt hem zo op de juiste plek in de maag. Eerst wordt er een rubberen katheter geplaatst, dit is om de opening (fistel) naar de maag goed te laten genezen. Deze katheter kan echter niet lang in je lichaam blijven zitten, hij zal dan ook na 3 weken worden vervangen door een siliconen katheter die 3 tot 4 maanden kan blijven zitten.Vervolgens wordt de snee gehecht.
De sonde wordt vaak met één of twee hechtingen vastgezet bij de opening. Zo blijft hij de eerste weken goed op zijn plek en kan de opening (fistel) naar de maag goed gevormd worden. Als dit allemaal klaar is wordt de insteekopening afgedekt met een gaasje en worden de laatste handelingen gedaan voordat je naar de uitslaapkamer wordt gebracht waar je weer langzaam wakker zult worden. De ingreep duurt in totaal ongeveer 30 min. Dat je de eerste tijd na de operatie pijn hebt is normaal, je hebt toch een operatie ondergaan. Daarbij zit er iets vreemds in je buik, waar je lichaam aan moet wennen, de pijn wordt bestreden met pijnstilling. De dag na de operatie wordt begonnen met het voeden via de Gastrostomie. Als dit goed gaat en je jezelf weer redelijk kunt redden, mag je naar huis, vaak is dit na 2 à 3 dagen. Je krijgt een afspraak mee over ongeveer 3 weken voor het vervangen van de katheter en het verwijderen van de hechtingen.
De verzorging van de Gastrostomie
De eerste week na plaatsing
Omdat in de eerste week na de ingreep de verbinding tussen de maag- en buikwand wordt gevormd, moet je in die week voorzichtig zijn met douchen of in bad gaan. Het is ook belangrijk dat je de sonde de eerste week zo min mogelijk beweegt. Ook is het van belang dat je de sonde en de huid er omheen goed verzorgt. Als je geen thuishulp krijgt, zul je dit zelf moeten doen, door middel van een steriel gaasje met NACL of Sterilon. Je maakt de huid om de sonde voorzichtig schoon en legt er daarna een schoon (split)gaasje overheen dat je met een pleister vast maakt op de huid. Dit zal je in het ziekenhuis, na de plaatsing, ook uitgelegd worden.
Klik hier voor de verdere verzorging.