Info sondes tbv voeding
Als het niet meer lukt om op de normale manier alle benodigde calorieën binnen te krijgen en er is besloten is dat je sondevoeding gaat krijgen, moet er een sonde worden aangebracht om de sondevoeding in je spijsverteringskanaal te krijgen.
In het menu vindt je informatie over verschillende toedieningsvormen.
Neus-maagsonde
Een neus sonde die in de maag wordt gelegd, noem je een neus-maagsonde. Een neus-maagsonde wordt geplaatst bij mensen bij wie het voeden via de maag nog gewoon mogelijk is.
Het krijgen van een neus-maagsonde
Je arts en/of diëtiste hebben samen met jou besloten om een neus-maagsonde te gaan plaatsen. Het inbrengen van deze sonde is redelijk eenvoudig en gebeurt vaak gewoon in de behandelkamer of, als je al in het ziekenhuis bent opgenomen, op zaal. Als je al in het ziekenhuis bent opgenomen, wordt er vaak wel even een gordijntje om je bed heen getrokken, dat is immers wel zo prettig. Het inbrengen van de sonde wordt gedaan door een verpleegkundige. Je moet op een stoel, bed of op de behandeltafel gaan zitten. De verpleegkundige schuift de sonde langzaam door je neus naar binnen, op een gegeven moment zul je de sonde in je keel voelen en vraagt ze je om te slikken. Vaak krijg je een glas water zodat je slokjes kunt nemen of een nat gaasje dat je in je mond kunt doen om op te sabbelen. Je maakt dan al automatisch de slik beweging, waardoor je de sonde weg slikt. Terwijl je slikt, schuift de verpleegkundige de sonde langzaam verder via de slokdarm, de maag in.
Als dit gebeurt is, wordt er met een spuitje lucht door de sonde gespoten en tegelijkertijd met een stethoscoop op je buik geluisterd of de sonde daadwerkelijk wel in je maag ligt en niet per ongeluk in je longen. Als dit gecontroleerd is en de sonde blijkt op de juiste plek te liggen, zal de sonde met een pleister op je wang en/of neus vast worden geplakt. Het inbrengen van de sonde is geen prettig gevoel, het kan irritatie geven in je keel en/of neus en je het gevoel geven dat je moet braken. Om het inbrengen wat aangenamer te maken, wordt de sonde voor het inbrengen vaak wat soepeler gemaakt met warm water of een speciale gel.
Na het inbrengen van de sonde, mag je vaak meteen weer naar huis, tenzij je al in het ziekenhuis bent opgenomen, dan moet je blijven. De sonde kan ook vrijwel meteen gebruikt worden. De diëtiste zal verder met je overleggen welke sondevoeding je gaat gebruiken en regelt ook dat je de benodigde spullen thuis geleverd krijgt. Als het de eerste keer is dat je sondevoeding krijgt en een pomp gaat gebruiken, zal er waarschijnlijk iemand bij je thuis komen om alles uit te leggen en eventueel voor te doen.
Het zelf inbrengen van een neus-maagsonde
Omdat bij het plaatsen van een neus-maagsonde geen speciale ziekenhuis apparatuur nodig is, is het mogelijk om de sonde zelf te plaatsen en te verwisselen. Voordat je dit zelf kunt en mag gaan doen, wordt in het ziekenhuis uitgelegd wat van belang is en hoe je dat het beste kunt doen. Het voordeel van de sonde zelf inbrengen is, dat je de sonde ‘s avonds in kunt brengen en ‘s ochtends weer kunt verwijderen, waardoor je overdag niet met een sonde in je neus hoeft te lopen. Dit kan echter alleen maar als je overdag niet hoeft te voeden. Soms heeft de diëtiste besloten dat je 24-uur per dag moet voeden en dat betekend dus dat je de hele dag aan de voedingspomp zit. Als dit het geval is, hoeft de sonde alleen maar verwisseld te worden als deze verstopt zit of kapot is.
Klik hier voor de verzorging en algemene tips.
Neus-duodenum- en neus-jejunumsonde
Een neus-duodenumsonde
Een neus sonde die in de twaalfvingerige darm (duodenum) wordt gelegd, noem je een neus duodenumsonde. Deze wordt geplaatst bij mensen bij wie het voeden via de maag niet mogelijk is door bijvoorbeeld een verstoorde maaglediging. Bij een neus-duodenumsonde is de kans dat de sondevoeding terug de maag in loopt wel aanwezig.
Een neus-jejunumsonde
Een neus sonde die in de dunne darm (jejunum) wordt gelegd, noem je een neus-jejunumsonde. Deze sonde wordt geplaatst wanneer het voeden via de maag niet mogelijk is en er ook de zekerheid moet zijn dat de sondevoeding niet per ongeluk terug in de maag kan lopen.
Het krijgen van een neus-duodenumsonde of een neus-jejunumsonde
Je arts en/of diëtiste hebben besloten om een neus-duodenumsonde of een neus-jejunumsonde te gaan plaatsen. Beide sondes worden geplaatst met behulp van röntgen doorlichting. Het is dus niet mogelijk om een neus-duodenumsonde of een neus-jejunumsonde in de thuis situatie te plaatsen. Het inbrengen van deze sondes wordt vaak verricht door een radioloog.
Op de dag van de plaatsing meld je jezelf op de afgesproken tijd op de röntgenafdeling. Als je aan de beurt bent wordt je geroepen en ga je naar de röntgenkamer, hier moet je op de behandeltafel gaan zitten en zal er uitgelegd worden wat er gaat gebeuren. De radioloog zal de sonde langzaam door je neus naar binnen brengen en zo doorschuiven naar je keel. Op het moment dat je de sonde in je keel voelt, wordt er aan je gevraagd om te slikken. Vaak krijg je een glas water zodat je slokjes kunt nemen of een nat gaasje dat je in je mond kunt doen om op te sabbelen. Je maakt dan al automatisch slik bewegingen, waardoor je de sonde door slikt. Terwijl je slikt, zal de radioloog de sonde langzaam verder schuiven, via de slokdarm de maag in.
Als hij denkt dat de sonde in de maag zit, wordt er aan je gevraagd om langzaam op je rug op de tafel te gaan liggen. De radioloog schuift vervolgens een voerdraad door de sonde en het röntgenapparaat wordt boven je gehangen en aangezet. Door de voerdraad is de sonde zichtbaar op het röntgenapparaat en kan de radioloog zien waar de sonde ligt. Er komt nu een wat lastiger moment, de sonde moet de draai maken van de maag de twaalfvingerige darm (duodenum) in. Door aan de sonde te trekken, te duwen en terug te halen, kan de radioloog al kijkend op het röntgenapparaat, de sonde uiteindelijk op de goede plek leggen.
Bij een neus-jejunumssonde zal de radioloog de sonde nog wat verder doorschuiven de dunne darm (jejunum) in. Als de sonde op de juiste plek blijkt te liggen, wordt hij met een pleister op je wang en/of neus vast geplakt. Het inbrengen van de sonde is geen prettig gevoel, het kan irritatie veroorzaken in je keel en/of neus en je het gevoel geven dat je moet braken. Om het inbrengen wat aangenamer te maken, wordt de sonde voor het inbrengen vaak wat soepeler gemaakt met warm water of een speciale gel.
Na het inbrengen van de sonde mag je vaak meteen weer naar huis, tenzij je al in het ziekenhuis bent opgenomen, dan moet je blijven. De sonde kan ook vrijwel meteen gebruikt worden. De diëtiste zal verder met je overleggen welke sondevoeding je gaat gebruiken en zal ook regelen dat je de benodigde spullen thuis geleverd krijgt. Als het de eerste keer is dat je sondevoeding krijgt en een pomp gaat gebruiken, zal er waarschijnlijk iemand bij je thuis komen om alles uit te leggen en eventueel voor te doen.
Informatie over de verzorging van een neus-duodenumsonde en een neus- jejunumsonde.
Gastrostomie
Een gastrostomie wordt rechtstreeks in de maag geplaatst. Deze sonde wordt geplaatst bij patiënten waarbij het voeden via de maag nog wel mogelijk is maar het gebruik van een gastroscoop niet, door bijvoorbeeld een vernauwing in de slokdarm.
Het krijgen van een Gastrostomie.
Je arts heeft besloten om een Gastrostomie te laten plaatsen, als het goed is heeft hij hier al het een en ander over verteld. Wat hieronder beschreven staat kan per patiënt en situatie verschillen, het is daarom belangrijk om met je eigen arts goed te bespreken wat voor jou van belang is.
Na het gesprek met je arts, wordt er een afspraak voor je gemaakt bij de diëtisten/of een (voedings)verpleegkundige. Meestal zal de diëtist met je bespreken welk soort sondevoeding het beste is en de hoeveelheid die je gebruiken moet. Wanneer je al langer sondevoeding hebt, beoordeelt de diëtist regelmatig of de sondevoeding op soort of hoeveelheid aangepast moet worden.
De (transfer/voedings)verpleegkundige, regelt allerlei dingen voor je zoals het aanvragen van de sondevoeding, de voedingspomp en andere benodigde materialen. Dit verschilt echter per ziekenhuis want soms doet de diëtist dit ook zelf. Er zal ook met je besproken worden, of je na het plaatsen van de sonde thuishulp nodig hebt met de verzorging en het aansluiten van de voeding. Ook zul je waarschijnlijk eerst een afspraak krijgen bij de chirurg die de ingreep gaat uitvoeren, hij zal je dan verder uitleggen wat de bedoeling is. Je krijgt ook te horen hoelang je na de ingreep waarschijnlijk in het ziekenhuis moet blijven, dit verschilt per situatie, ziekenhuis en het verloop van de ingreep.
Voorbereidingen voor de ingreep
Het is belangrijk dat je helemaal nuchter bent op de dag van de ingreep. Je mag dan ook vanaf middennacht voor de ingreep niet meer eten, drinken of roken. Het kan zo zijn dat je de dag voor de ingreep al wordt opgenomen, dit verschilt echter ook per ziekenhuis.
De ingreep
Op de afdeling krijg je een operatie jasje aan. Als het zover is en je naar de operatie afdeling kunt, wordt je per bed door een van de verpleegkundigen daar naar toe gebracht. Voordat je naar de operatiekamer gaat, worden er op die afdeling eerst nog allerlei voorbereidingen gedaan. Er wordt een infuus ingebracht, je bloeddruk wordt gemeten en je wordt aangesloten op een monitor waarop ze tijdens de operatie je hartslag goed in de gaten kunnen houden. Als dat allemaal klaar is en de chirurg zelf ook klaar is, wordt je naar de operatiekamer gereden. Hier moet je van het bed over schuiven naar de operatietafel, krijg je nog een keer alles uitgelegd en wordt de narcose via het infuus ingespoten.
De meest gebruikte techniek voor het plaatsen van een Gastrostomie is de naaldkatheter-gastrostomie. Voor het inbrengen van de sonde wordt er tijdelijk een kleine snee in de buurt van de insteekplek voor de sonde gemaakt, door deze opening kan de chirurg de juiste plek voor de sonde bepalen. Op de plek waar de sonde komt te zitten, wordt een holle naald door de buikwand ingebracht. De chirurg haalt door deze holle naald een sonde en legt hem zo op de juiste plek in de maag. Eerst wordt er een rubberen katheter geplaatst, dit is om de opening (fistel) naar de maag goed te laten genezen. Deze katheter kan echter niet lang in je lichaam blijven zitten, hij zal dan ook na 3 weken worden vervangen door een siliconen katheter die 3 tot 4 maanden kan blijven zitten.Vervolgens wordt de snee gehecht.
De sonde wordt vaak met één of twee hechtingen vastgezet bij de opening. Zo blijft hij de eerste weken goed op zijn plek en kan de opening (fistel) naar de maag goed gevormd worden. Als dit allemaal klaar is wordt de insteekopening afgedekt met een gaasje en worden de laatste handelingen gedaan voordat je naar de uitslaapkamer wordt gebracht waar je weer langzaam wakker zult worden. De ingreep duurt in totaal ongeveer 30 min. Dat je de eerste tijd na de operatie pijn hebt is normaal, je hebt toch een operatie ondergaan. Daarbij zit er iets vreemds in je buik, waar je lichaam aan moet wennen, de pijn wordt bestreden met pijnstilling. De dag na de operatie wordt begonnen met het voeden via de Gastrostomie. Als dit goed gaat en je jezelf weer redelijk kunt redden, mag je naar huis, vaak is dit na 2 à 3 dagen. Je krijgt een afspraak mee over ongeveer 3 weken voor het vervangen van de katheter en het verwijderen van de hechtingen.
De verzorging van de Gastrostomie
De eerste week na plaatsing
Omdat in de eerste week na de ingreep de verbinding tussen de maag- en buikwand wordt gevormd, moet je in die week voorzichtig zijn met douchen of in bad gaan. Het is ook belangrijk dat je de sonde de eerste week zo min mogelijk beweegt. Ook is het van belang dat je de sonde en de huid er omheen goed verzorgt. Als je geen thuishulp krijgt, zul je dit zelf moeten doen, door middel van een steriel gaasje met NACL of Sterilon. Je maakt de huid om de sonde voorzichtig schoon en legt er daarna een schoon (split)gaasje overheen dat je met een pleister vast maakt op de huid. Dit zal je in het ziekenhuis, na de plaatsing, ook uitgelegd worden.
Klik hier voor de verdere verzorging.
Jejunumstomie
Als het voeden rechtstreeks in de maag en het gebruik van een gastroscoop beiden niet mogelijk zijn, wordt er een katheter (sonde) met een kleine operatie rechtstreeks in de dunne darm geplaatst. Dit noemt men een jejunumstomie. Er zijn verschillende redenen om deze sonde te plaatsen:
• Voeding via de maag is niet mogelijk;
• Vertraagde maaglediging;
• Obstructies in bovenste deel van het maag-darmkanaal.
Het krijgen van een Jejunumstomie
Er is besloten om een Jejunumstomie te plaatsen, als het goed is heeft je arts hier al het een en ander over verteld. Wat hieronder beschreven staat kan per patiënt en situatie verschillen, het is daarom belangrijk om met je eigen arts goed kort te sluiten wat voor jou van belang is.
Nadat je met je arts besproken hebt om een Jejunumstomie te laten plaatsen, zal er ook een afspraak voor je gemaakt worden bij de diëtiste en soms ook bij de transferverpleegkundige. De diëtiste zal met je bespreken welke sondevoeding je gaat gebruiken en hoeveel je hiervan nodig zult hebben. Ook als je al onder een diëtiste staat, zal er (opnieuw) gekeken worden of er wat gewijzigd moet worden aan jouw voeding.
De transferverpleegkundige zal allerlei dingen voor je regelen, zoals het aanvragen van de sondevoeding, de voedingspomp en andere benodigde materialen. Niet in alle ziekenhuizen wordt er een transferverpleegkundige ingeschakeld, soms worden de sondevoeding en benodigdheden ook door de diëtiste zelf aangevraagd. Er zal ook met je besproken worden, of je na het plaatsen van de sonde thuishulp nodig hebt voor de verzorging en het aansluiten van de voeding. Voor de ingreep zal er waarschijnlijk ook eerst een afspraak gepland worden bij de chirurg die de ingreep gaat uitvoeren, hij zal je dan uitleggen wat de bedoeling is. Ook krijg je te horen hoe lang je na de ingreep in het ziekenhuis moet blijven. Vaak mag je na 2 à 3 dagen weer naar huis. Dit verschilt echter per situatie, ziekenhuis en het verloop van de ingreep.
Voorbereidingen voor de ingreep
Het is belangrijk dat je helemaal nuchter bent op de dag van de ingreep. Dat betekent dat je vanaf middernacht voor de ingreep niet meer mag eten, drinken of roken. Het zou kunnen dat je de dag voor de ingreep al wordt opgenomen, dit verschilt echter per ziekenhuis.
De ingreep
Op de afdeling krijg je een operatie jasje aan. Als het zover is en je naar de operatie afdeling kunt, word je per bed door een van de verpleegkundigen daar naartoe gebracht. Voordat je naar de operatiekamer gaat, worden er op die afdeling eerst nog allerlei voorbereidingen gedaan. Er zal een infuus bij je ingebracht worden, de bloeddruk wordt gemeten en je wordt aangesloten op een monitor waarop ze tijdens de operatie je hartslag goed in de gaten kunnen houden. Als dat allemaal klaar is en de chirurg zelf ook klaar is om aan de operatie te beginnen, word je naar de operatiekamer gereden. Hier moet je van het bed over schuiven op de operatietafel. Voordat de chirurg daadwerkelijk aan de operatie begint, zal hij alles nog eens rustig met je doornemen. Als hij hier mee klaar is, wordt de narcose via het infuus ingespoten en start hij de operatie.
De meest gebruikte techniek voor het plaatsen van een Jejunumstomie is de naaldkatheter-jejunostomie. Voor het inbrengen van de sonde wordt er een kleine snee (ter hoogte van de navel) gemaakt, door deze opening kan de chirurg de juiste plek voor de sonde bepalen. Als de plek voor de sonde bepaald is, wordt er een holle naald door de buikwand in de dunne darm gebracht, daarna haalt de chirurg door de holle naald een sonde en legt deze op de juiste plek in de darm. Eerst zal er een rubberen sonde geplaatst worden, dit is om de opening (fistel) naar de dunne darm goed te laten genezen. Omdat de sonde van rubber is, kan hij echter niet te lang in je lichaam blijven zitten. De sonde zal dan ook na 3 weken worden vervangen voor een siliconensonde.
Als de sonde in de dunne darm gelegd is, wordt hij met een of twee hechtingen bij de insteek opening (fistel) vastgezet. Hierdoor blijft de sonde de eerste weken goed op zijn plek en kan de opening naar de darm (fistel) goed gevormd worden. Daarna zal de chirurg de snee bij de navel gaan hechten en als dat allemaal klaar is wordt de insteek opening afgedekt met een gaasje en worden de laatste handelingen gedaan voordat je naar de uitslaapkamer wordt gebracht. De ingreep duurt in totaal ongeveer 30 min. Dat je de eerste tijd na de operatie pijn hebt is normaal, je hebt toch een operatie ondergaan en daarbij zit er iets lichaams-vreemds in je buik waar je lichaam aan zal moeten wennen. De pijn zal worden bestreden met pijnstilling. De dag na de operatie wordt er begonnen met het voeden via de Jejunumstomie. Als dit goed gaat en je jezelf weer redelijk kunt redden, mag je naar huis, vaak is dit na 2 à 3 dagen. Je krijgt een afspraak mee voor over ongeveer 3 weken voor het vervangen van de rubberen sonde en het verwijderen van de hechtingen. Van welk materiaal de sonde is gemaakt en wanneer hij vervangen moet worden, verschilt per ziekenhuis, ieder ziekenhuis heeft immers haar eigen beleid.
De verzorging van de Jejunumstomie de eerste week na plaatsing
Omdat in de eerste week na de ingreep de verbinding tussen de darm- en buikwand wordt gevormd, is het belangrijk dat je die week voorzichtig bent met douchen of in bad gaan. Ook is het belangrijk dat je de sonde de eerste week zo min mogelijk beweegt en dat je de sonde en de huid er omheen goed verzorgt. Als je geen thuishulp krijgt, zul je dit zelf moeten doen met een steriel gaasje met NACL of Sterilon. Je maakt de huid om de sonde voorzichtig schoon en legt er daarna een schoon (split) gaasje overheen dat je met een pleister vast maakt op de huid. Dit zul je in het ziekenhuis na de plaatsing, waarschijnlijk ook wel uitgelegd krijgen.
Klik hier voor informatie over de verdere verzorging.
PRG, PRJ en PRTGJ sondes
De PRG sonde wordt via de buikwand rechtstreeks in de maag gebracht. Bij een PRG sonde gebeurt dit onder röntgen doorlichting. Als je maag geen klachten geeft maar je geen vast voedsel mag gebruiken, wordt er meestal gekozen voor een PRG sonde. Een Percutane (= door de huid) Radiologische (= door de interventie radioloog aangelegd) Gastrostomie (= een kunstmatige opening naar de maag).
De PRJ sonde wordt via de buikwand rechtstreeks in de dunne darm gebracht met behulp van röntgen doorlichting. Omdat de PRJ sonde door de bewegelijkheid en de grootte van de dunne darm vaak erg moeilijk aan te prikken is, zal de radioloog eerder kiezen voor een PRTGJ sonde. Bij sommige mensen is het plaatsen van een PRTGJ niet mogelijk. Doordat de darm bijvoorbeeld te weinig beweegt en de patiënt blijft braken, kan het uiteinde van de PRTGJ sonde uit de darm worden gewerkt. De voeding zal dan alsnog in de maag terecht komen en de sondevoeding zal dan worden uitgebraakt. Het plaatsen van een PRTGJ heeft dan geen zin. Soms moet de maag helemaal worden ontzien. Dan wordt ook wel voor de PRJ gekozen.
PRTGJ sonde
Deze sonde wordt via de buikwand rechtstreeks in de maag gebracht, daarna zal hij met behulp van röntgendoorlichting verder worden gevoerd naar de dunne darm (het jejunum). Als je maag slecht werkt kan er worden gekozen voor een PRTGJ sonde, een Percutane, Radiologische, Trans Gastrische (door de maag heen) Jejunostomie (kunstmatige opening naar het jejunum = nuchtere darm).
Het krijgen van een PRG, PRJ of PRTGJ sonde
Omdat je toch voor een langere tijd sondevoeding hebt of nodig zult hebben, heeft je arts besloten om een PRG, PRJ of PRTGJ sonde te laten plaatsen. Door deze sonde kun je langdurig sondevoeding laten lopen. De sonde zit onder je kleding verstopt en het zal weinig opvallen.
De plaatsing
De dag voor de ingreep vanaf 18.00 mag je niets meer eten en drinken, dit om ervoor te zorgen dat zowel de maag als het jejunum leeg zijn. Op de ochtend van de plaatsing word je opgenomen op de verpleegafdeling, je krijgt een infuus met daarin antibiotica om de kans op infectie te verkleinen. Daarna word je naar de angio-kamer gebracht waar de ingreep zal worden uitgevoerd door de interventie radioloog. Een interventie radioloog houdt zich bezig met minimaal invasieve behandelingen voor een breed scala van ziekten en afwijkingen. De interventie radioloog kan vaak traditionele chirurgische behandelingen vervangen met een, voor de patiënt, kleinere ingreep, hierdoor is de opnameduur korter en kun je sneller naar huis.
Je moet op de röntgen tafel plaatsnemen en je buik zal worden afgedekt met steriele doeken, daarna kleden de medewerkers zich ook steriel aan. Dit kan er eng uit zien maar het is om het gevaar op infectie zoveel mogelijk te voorkomen. Ook zullen de röntgenapparatuur en de echo sonde steriel worden gemaakt. Via het infuus krijg je een pijnstiller en zo nodig dormicum toegediend. Dormicum zorgt ervoor dat je ontspant, daarnaast zorgt het ervoor dat alles wat er gebeurt niet ingeprent wordt in je hersenen. Je blijft wel bij maar na de ingreep weet je niets meer. De medewerkers van de angio-kamer zullen een dunne sonde in je neus inbrengen om lucht of contrastmiddel in je maag te spuiten, deze wordt na de ingreep weer verwijderd.
Daarna zal de arts je buik plaatselijk verdoven. Hij bekijkt met de echo welke plaats hij het beste kan aanprikken en daar maakt hij een sneetje. Door middel van een spuit met contrastmiddel via deze snee wordt gecontroleerd of er daadwerkelijk toegang is naar het maag-darmkanaal. Als dit het geval is zullen er 2 of 3 ankertjes worden bevestigd om de maag of darm te fixeren aan de buikwand, daarna probeert de arts de sonde in te brengen. Soms is het nodig het wat op te rekken, dit gebeurt met een voerdraad, dit kan erg pijn doen maar valt helaas niet te verdoven. Als er een PRJ of een PRTGJ-sonde wordt geplaatst wordt deze verder door de maag gevoerd richting het jejunum, dit wordt gecontroleerd met het röntgenapparaat.
Als de sonde goed zit wordt deze vastgezet met een tijdelijk hechting in de huid. Om de sonde in het maag-darmkanaal op zijn plaats te houden zit er aan het uiteinde van de sonde een krul of een ballonnetje. Om lekkage en complicaties te voorkomen wordt er op de dag van de plaatsing een katheterzak aangehangen om overvloedig maag- of darm sap af te voeren. De sonde mag nog niet gebruikt worden om te voeden. Na een dag wordt er een controle foto gemaakt, zit de sonde goed en is er geen pijn meer, dan mag er worden begonnen met fysiologisch zout door de sonde te laten lopen. Als dit ook goed gaat en de pijn neemt niet toe, dan mag er met de daadwerkelijke voeding worden begonnen.
Na de ingreep
Dat je pijn hebt na de ingreep is logisch maar je moet wel goed opletten of de pijn een paar dagen na de ingreep niet erger wordt. Als de pijn erger wordt, moet je gelijk contact opnemen met de arts die de sonde heeft geplaatst, het kan namelijk zijn dat er een lekkage vanuit de maag naar de buikholte is. De eerste 2 weken na de ingreep mag je de wond niet nat laten worden. Na 10 dagen worden de hechtingen verwijderd en moet de sonde dagelijks gedraaid of gedompeld worden. Dit om vastgroeien in het fistelkanaal te voorkomen. Mocht de sonde er uit vallen, moet je zo snel mogelijk contact opnemen met de afdeling waar de sonde is geplaatst, er moet dan onmiddellijk een nieuwe sonde in om het dichtgroeien van de fistel te voorkomen.
Complicaties
Het slagingspercentage van de ingreep is 95% bij de PRG, 90% bij de PRJ en bij de PRTGJ sonde ligt het slagingspercentage net onder de 95%. Een complicatie die door de ingreep kan optreden is lekkage van maag- of darminhoud in de vrije buikholte. Als de lekkage snel ontdekt wordt en zich beperkt tot maag- en/of darm sappen zullen de gevolgen nog meevallen. Een maatregel die genomen wordt is het niet meer eten en drinken en ook zal er dan weer een katheterzak worden aangehangen om overtollig maag-darm sap af te laten vloeien. Een symptoom van lekkage is hevige pijn bij het aanspannen van de buikspieren, ook zal het toedienen van sondevoeding op dat moment niet mogelijk zijn. De diagnose van lekkage kan worden gesteld door middel van een CT-scan waarbij contrastvloeistof door de sonde wordt gespoten. Het risico op complicaties ligt ongeveer op 5%.
Verzorging van de diverse sondes.