De dikke darm
De darmpassage eindigt in het onderste deel van de dikke darm, de endeldarm genoemd. Daar neemt de reservoirfunctie het over en verzamelt de ontlasting tot de stretchreceptoren (=herkennings-zenuwknopen) in de darmslijmhuid opgerekt worden.
Het uitrekken van dit reservoir (endeldarm+laatste deel Sigmoïd geeft een signaal af aan de hersenen, dit loopt via het ruggenmerg. (Opmerking: Hiervoor dient dus de hoofdzenuw van de darm=Nervus Vagus in orde te zijn). In de grote hersenen komt dan een signaal binnen dat de darm vol staat. De opdracht om te gaan ontlasten wordt in gang gezet (dit verloopt grotendeels via de bloedbaan). Als dit signaal aankomt bij de darm treedt er een vermeerderde transportbeweging (=peristaltiek) in de darmwand op. Door het aanspannen van de buitenste sluitspieren (anus bestaat uit 2 kringspieren: vóór bij de endeldarm en achteraan bij je roosje) kan de ontlasting worden tegengehouden. Zo wordt voorkomen dat de ontlasting in de endeldarm -door de toenemende impulsen vanuit de hersenen- spontaan de weg naar buiten volgt. Het openen van de afsluiting die in de bekkenbodemspieren ingebouwd is, is ook zelf controleerbaar met behulp van de dwarsgestreepte spieren in de bekkenbodem. (Opmerking: bekkenbodemtherapie kan helpen)
Het komt tot ontlasten (toiletgang) wanneer de buitenste sluitspier en de bekkenbodemspieren zich bewust verslappen. De gevoelige slijmhuid van het anuskanaal maakt de herkenbaarheid van ontlasting mogelijk en is zelfs in staat om darmgassen te herkennen en deze vrij te laten. De natuurlijke stoelgang is alleen mogelijk als het fijn afgestemde samenspel van de specifieke spieren en zenuwbanen goed/normaal functioneert.
Taak van de dikke darm
De dikke darm of het intestinum crassum is het gedeelte van de darmen dat via de valvula ileocaecalis (klep van Bauhin) volgt op de dunne darm.
In de dikke darm worden voedselresten in het lichaam opgenomen die de dunne darm niet heeft kunnen verwerken. Dit is bijvoorbeeld het geval bij bestanddelen die niet de juiste vorm hebben of die eerst nog moeten worden afgebroken door darmbacteriën. Er wordt vooral veel water met voedingszouten geabsorbeerd. De onverteerbare resten komen ten slotte terecht in het laatste gedeelte van het spijsverteringskanaal, de endeldarm (het rectum).
In de dikke darm bevinden zich zeer veel bacteriën die de laatste afbraak doen van de stoffen die zich op dat moment in de darm bevinden. Zij doen de omzetting van urobilinogeen tot stercobiline, de bruine galkleurstof die aan de ontlasting de bruine kleur geeft. Het is ook vooral in de dikke darm dat het water uit de laatste afvalresten wordt gehaald en in het lichaam wordt opgenomen. De pH-waarde in de colon ligt tussen 5,5 en 7 (licht zuur tot neutraal).
De klep van Bauhin
wordt in het Latijns 'valvula Bauhini' of 'valvula ileocaecalis' genoemd.
Deze klep is de uitmonding van het laatste deel van de dunne darm (het ileum terminale) in de dikke darm. Het is meer een functionele klep dan een anatomische klepstructuur.
Deze klep van Bauhin moet voorkomen dat dikke darminhoud terugstroomt naar de dunne darm. Een stagnerende functie van deze klep van Bauhin kan de volgende klachten geven:
- donkere kringen onder de ogen, acne
- vermoeidheid, verhoogde dorst
- constipatie, diarree
- bleekheid, duizeligheid, misselijkheid, flauwte, tinnitus
- kortademigheid, stinkende adem
- hoofdpijn
- pijn uitstralend naar rechterschouder, pijn uitstralend naar rechterzijkant bekken, lage rugpijn
- pijn uitstralend naar/rondom het hart c.q. de borst
(let wel: klachten hoeven niet samen voor te komen)
De blinde darm
een blind eindigende zak van de dikke darm die zich rechts onder in de buik bevindt.
Het laatste deel van de dunne darm (het ileum) eindigt namelijk niet in het begin van de dikke darm maar mondt zijdelings uit in het caecum, een centimeter of 10 van het uiteinde. Dit blinde distale uiteinde is nu de blindedarm. De 'klep van Bauhin' is dus niet op het blinde einde aangesloten, maar 10 cm daarvoor. Zodoende kan het gebeuren dat ontlasting (afgewerkte massa van de dunne darm) zich daar zou kunnen ophopen en pijn zou kunnen veroorzaken. De 'blindedarm' waarover in de volksmond gesproken wordt is echter een ander orgaan, namelijk het wormvormig aanhangsel (de appendix vermiformis).
Bron: vertaling van een artikel geschreven door Hanno Charisius en Maren Amini (illustrator) zoals gepubliceerd in het Duitse tijdschrift ‘Gesund leben nr. 2/2014’